ОКПАДАР УГИЛНИНГ КИСМАТИ
(бу хикоя бадиий тукима эмас, балки узим гувох булган реал вокеа асосида ёзилди)
Тунги соат икки. Махфират ая хар доимгидек мижжа кокмай, углини кутиб утирибди эшик пойлаб. Ана, машина овози эшитилди! Узуууууун сигнал берди угли тушмагур! Демак, яна маст! Эртага яна кушнилардан дакки эшитадиган булди. Дарвозани очай деб энди урнидан кузгалганида келини уйидан чопкиллаб чикди. Дарвозани очди. Машинасини ичкарига киритган угли Бахтиёр гандираклаб тушиб, хотинига ташланди.
- Нега тез очмадинг дарвозани? Уласанми кутиб утирсанг? Неча марта айтганман машинамни овози эшитилиши билан.дарвоза очилиши керак деб? Качон одам буласан? - Бахтиёр бакир-чакир килиб, хотини Дилшодани ура бошлади. Хонасининг деразасидан хаммасини кузатиб утирган Махфират ая шоша-пиша урнидан туриб, ухлаб ётган чолини уйгота бошлади.
- Дадаси, туринг, дадаси. Углимиз яна ичиб келган. Келин бечорани аямай дуппослаяпти. Турсангиз-чи? - Махфират ая чоли тургунча узи ховлига чикди. Бора солиб углининг кулларига ёпишди.
- Хай, болам, нега урасан келинни? Хар куни ухламай, йулингни пойлаб утиргани учунми? Ёш болали аёл булса, югуриб чикди-ку дарвозани очай деб. Шунга шунча туполонми? Куни-кушни нима дейди? - йиглаб гапирди онаизор.
- Э, ойи. Мени оиламга кушилманг, хупми? Бу мени хотиним. Ураманми, сукаманми, бу мени ишим! Боринг чолингизни олдига! - Куп ичганидан кузлари кизариб кетган, аклини йукотган Бахтиёр кулларини ушлаб олган онасини каттик итариб юборди. Махфират ая узини унглолмай, ерга йикилди. Келини "ойижон" деб ёнига келди. Хонасидан чикиб келаётган отаси Ниёз ота бу манзарани куриб тош котди.
- Уз туккан онангга кул кутардингми, номард!?! Ахир бу куллар сен ифлосни кутариб катта килган-ку! Бу куллар сени бешигингни тебратган-ку! Бу куллар сени бошингни силаган-ку! Кандай хаддинг сигди онангни силташга, итаришга! Онангни итарган кулларинг жаханнамда куйишидан куркмайсанми? Беш йилдан бери хаётимизни дузахга айлантирдинг. Канча жабру ситам курсатдинг бизга. Чидаб келяпмиз. Лекин бугун онангга кул кутардинг. Унга озор етказдинг. Менга канча озор етказсанг, кечиришим мумкин, лекин онангга берган озорингни у дунёю бу дунё кечирмайман! Кечирмайман! Сени ок килдим! Окпадарсан! Кузларинг окиб тушсин, онангни итарган кулларинг шалвираб тушсин, илойим! Курнамак, окпадар! - Ниёз ота кузида ёш билан гапирарди.
- Йууук, йуук, дадаси! - Махфират ая калтираб турган эрининг оёкларига ёпишди.
- Хоки пойингиз булай. Пойингизга бош эгай. Биттаю битта углимиз бор. Уни каргаб, балога гирифтор килманг. Утинаман сиздан, кайтариб олинг, каргишингизни. Ота каргиши ёмон дадаси! Углингизни ок килманг! Уни кечиринг, у хозир маст дадаси! Ичиб, аклини йукотган углингизни кечиринг, илтимос дадажониси! Унга бир кору хол булса, узимиз куямиз-ку, нега ок киласиз, нега каргайсиз? Шунча йил бирор марта каргамаган эдингиз-ку, нима булди сизга? Мен онаман, ичим куйиб кетаяпти, каргишингиздан куркаяпман дадаси.
- Шунча йил кечирдим уни, - остонага утириб колган Ниёз ота ёш боладек йигларди. - Уч киздан кейин Аллох угил берди деб элга туй бердим. Икковимиз уни эркалай, суйиб, хеч нимага зориктирмай катта килдик. Огзидан чикканини мухайё килдик. Хеч кимдан, хеч нимадан кам килмай вояга етказдик. Университет талабаси булди. Энг гузал кизга уйлантирдик дабдабали туйлар килиб. Юкори лавозимларга эришиши учун бор-будимизни сарфладик. Энди набиралар куршовида кексалик гаштини сурамиз деганда бошимизга ит кунини солаётган бундай угил кимга керак, онаси? Шундай ниятлар билан уни катта килганмидик? Бизни оёкости килишга уни нима хакки бор? Сендай мехрибон, мушфик онани хакоратлашга, силташга ким хукук берди унга? Хотини-чи? Гулдай покиза аёл, хизматкор, ширинсуз, сабрли... уни нега хурлайди, нега уради онаси? У хам бировни жондан азиз фарзанди-ку! Шу ифлосга чидаб юргани-чи. Худо унга угил-киз берди. Нега шукур килиб яшамайди бу ноинсоф углимиз? Эл-юрт олдида бош кутаролмай колдик-ку! Бу холга кандай чидаймиз, онаси?
Махфират ая хам йиглаганча эрининг ёнига келиб утирди. Дилшода кайнотасига ялинди.
- Жон, дадажон, каргишингизни кайтариб олинг. У кишини кечиринг... нима булсаям углингиз-ку!
- Э, бас килларинг, дийдиёларингни, - каргиш урса бу дунёда одам колмасди. Хар куни одамлар бир-бирини каргайди. Катта килганингизни миннат килманг, дада. Мен хам фарзанд катта киляпман. Сиз мени едирган булсангиз, мен сизни едиряпман хозир. Мени пулимга курилган мана шундай кошонада яшаяпсиз маза килиб. Ургилдим каргишингиздан, - Бахтиёр кечирим сураш урнига яна дилларни хуфтон килиб хонасига кириб кетди. Дилшода эрининг оркасидан эргашди кузларида ёш билан. Чолу кампир остонада мунгайибгина колаверишди.
Эрталаб эса Ниёз ота хотинини куярда куймай кучага етаклаб чикди. Улар тунгич кизлари Бахоранинг уйига мехмон булиб келишди. Бахора ота-онасини катта кувонч билан кутиб олди. Елиб-югуриб дастурхон ёзди.
- Куёв кунгирок килиб турибдиларми Россиядан? Ишлари дурустми, кизим? Угил-кизларинг катта буляптими? - ота кизидан хол-ахвол суради.
- Рахмат дадажон, бизда хаммаси яхши. Узингизлар тинчмисизлар? Укам, келин, жиянлар яхшими? - Бахоранинг кунгли бир нохуш нарсани сезиб турарди.
- Бизда тинчликмас, кизим, - хурсинди ота. - Биз онанг билан уйдан бутунлай чикиб келдик. Кизларимга хабар бермасам, ноинсофлик булар деб сенинг уйингга келдим.
- Бу нима деганингиз, дадажон? Уйдан нега бутунлай кетасиз? Мени куркитманглар, нима булди узи? - Бахорани хавотири баттар ошди.
- Укангни хурмача киликларидан хабаринг бор, кизим, - сузида давом этди ота. - Пичок суякка келиб такалди. Биттагина углим деб, эркалатиб, бошимга чикариб олибман. Мана жабрини тортаяпман. Кейинги вактда хаддидан ошиб кетди. На отани билади, на онани. Кадримизни, хурматимизни ер билан яксон килди, кизим. Хар куни ишидан ичиб келиб, ярим кечаси уйда туполон бошлайди. Хотинини уради, болаларига кун йук. Бизни умуман писанд килмай куйди. Кеча эса онангни итариб юборди. Мен уни каттик каргадим. Ок килдим. Энди бундай фарзанд билан бир ховлида яшолмайман.
Махфират хола хунграб йиглаб юборди.
- Вой, улмасам, укам шунчалик тубанликка бордими? - Бахора онасини кучоклаб олди. - Шундай мунис онажонимни какшатдими? Лекин уйдан бекор чикиб келибсизлар. У сизларнинг уйингиз. Узи чикиб кетсин.
- Йук, кизим, бу мени карорим. Биз онанг билан мехр-мурувват уйига борамиз, уша ердан куним топамиз. Уч опа-сингил вактларингиз булганда хабар олиб турарсизлар. Набираларни етаклаб борарсизлар. Сизлардан мингдан-минг розиман, кизларим. Углим инсонийлик киёфасини йукотди. У хозир бойлиги, мансабидан сармаст. Кузига айшу ишратдан бошка хеч нарса куринмаяпти. Унга инсоф тилайман. Унинг бу даражада ноинсоф булишида менинг айбим бор. Бу хакда куп уйладим. Савдо сохасидаги харом лукмаларим, алдов йули билан топган пулларим, бойлигим тешиб чикяпти, кизим. Бу аччик хакикат. Утинаман, угил-кизларингга халол нон топиб едир. Харом барибир харомга чикаркан.
Ниёз ота шундай деб дастурхонга фотиха тортди. Хотинига "кетдик" деб ишора килди. Кузидаги ёшларини яшириб, эшикка йуналди. Кизи йулини тусди.
- Дадажон, мен сизларни хеч каёкка юбормайман, - у йигларди. - Биз кизларингиз ор-номуслимиз. Ота-онасини кариялар уйига топшириб куядиган имонсизлар эмасмиз. Менинг уйимда яшайсизлар. Зериксаларингиз сингилларим уйига мехмонга бориб турасизлар. Биз кизлар хизматингиздамиз.
- Йиглама кизим, - ота кизини багрига босди. - Рахмат сенга. Лекин сенинг уйингда хам, сингилларинг уйида хам кололмаймиз. Кудалар, куёвларим олдида тилим кисик булишини истамайман. Хайр, кизим.
- Унда шахар марказидаги бизнинг бир хонали уйимизда яшаб туринглар, дадажон, - ялинди Бахора. - Унгача укамни акли кирар. Аллох инсоф бериб, олдингизга кечирим сураб, бош эгиб келар, дадажон. Кейин минг ёмон булсаям укамни ок килганингиз, каргаганингиз яхши булмабди. Ахир пушти камарингиздан булган углингиз-ку, дадажон. Оёгига тикан кирса, жонингиз огрийди.
- Аввал огрирди, энди огримайди, хавотир олма, кизим. Мен ундай угилдан кечдим, - отанинг бу катъий овозидан Бахора хам, Махфират ая хам бир чучиб тушишди.
Бахора ота-онасини бир хонали квартирасига жойлаштирди. Уч опа-сингил ва уларни угил-кизлари чол-кампирни иссик-совугидан хабар
олиб туришди. Дилшода келин хам болаларини етаклаб кириб келди. Эрининг урнига кечирим суради. Опа-сингиллар, якин кариндошлар Бахтиёрни инсофга чакиришди. "Бориб ота-онангдан кечирим сура, уларни уйингга кайтар. Ота-онанг ганимат, ховлингни фариштаси улар. Кейин бир умр афсусланасан. Сен хам фарзанд устиряпсан, аклингни йигиб ол", дейишди.
Бахтиёр хеч кимни гапини назарига илмади. "Мен уларни хайдаганим йук. Узлари кетишди. Керак булса келишсин", деди совукконлик билан.
Орадан олти ой вакт утди. Бахтиёр бир марта булса-да ота-онасидан хабар олмади. Опалари хам ундан юз угиришди. Хотини болаларини олиб, отасининг уйига кайтиб кетди. Бойлик кузини кур килган Бахтиёр бундан хам кайгурмади. Хар куни маишатбозлик, журабозлик, янги-янги жононлар... у осмонларда учиб юрарди гуё... хамма узи билан узи... хаёт уз маромида давом этарди...
Ёз кунларининг бирида тог багридан одатдаги маишатбозликдан кайтаётган Бахтиёр автохалокатга учради. Машина ичидаги уртоги ва икки аёл вокеа жойида халок булишган. Бахтли тасодиф туфайлигина шундай дахшатли автохалокатдан Бахтиёр тирик колганди. Уни огир ахволда касалхонага олиб боришди. Бу шум хабар бир зумда хамма ёкка таркалди. Махфират ая кизлари билан касалхонага чопди. Эридан мехр курмаган, бахт излаб келган уйидан кувилган Дилшод хамма гина-кудуратни унутиб эрини ёнига югурди. Улар биргалашиб кузларида ёш билан операция хонаси олдида тупланишган, улим билан олишаётган Бахтиёрга Аллохдан умр, шифои комил сурашарди. Шундай огир кунда кариндошлар уларни ёлгиз колдиришмади. Лекин кунгли огринган ота келмади. Хотини, кизлари йиглаб-сикташди. "Углингизни гунохидан кечинг. Унга сизнинг дуойингиз керак. Бунча тошбагир булманг", дейишди. Ота индамади. Улар кетгач эса жойнамоз устига бехол утирди.
- Эй, Яратган Эгам, - отанинг овози калтирарди. - Мени кечир, каргишимни кайтариб олдим. Углимни умрини узун кил, инсофини бер. Агар жон керак булса, менинг жонимни ол. Лекин углимга шифо бер. Сочимни тукидан оёгимни тирногигача музлаб кетяпман. Унинг жонини омон сакла. Норасида фарзандлари отасиз колишмасин. Гулдай хотини тул булиб колмасин. Онаизори фарзанд догида адо булмасин. Тугри, мен уни каргадим, ок килдим. Онасини хурлатганига чидолмадим. Лекин хозир бутун аъзои баданим какшаб огрияпти. Ахир у менинг бору жахоним эди. Уни узим шундай аклсиз килиб тарбияладим ва жазосини тортдим. Углимга мол-дунё, олам шодликларини берибману энг зарур нарса тарбия, одобни бермабман. Ортик даражада берган мехрим узимга нафрат, зиён булиб кайтди. Мен хатоимни англадим кеч булсаям. Углимга шифо бер...
Аллохнинг шафоати, ота-она дуоси, шифокорларнинг саъй-харакати билан Бахтиёрни хаёти саклаб колинди. Лекин у бир умрга тушакка михланиб колди. Мана бир йилдан бери хотини, онаси атрофида парвона. Ёш боладек уни парваришлашяпти. Опалари доимо хабардор. Лекин ота келмади. Углини ахволидан хабар топган ота куйиб ёнса-да хабар олгани бормади. Шу хасрат билан бу дунёдан куз юмди. "Мен углимни кечирдим. У хам мен тошбагир отасини кечирсин", дебди куз юмар чоги хотинига...
Канча йиллар утди. Тушакка михланиб, шифтга тикилиб ётган Бахтиёр хамон хотини, болалари ардогида. Кексайиб колган онаси унинг дуогуйи, сирдоши, мехрибони.
- Онажон, мен у дунёга Аллох даргохига, отам олдига кайси юз билан бораман? - дейди у аламли кузёшларини окизиб...
ОТА-ОНАМИЗНИ ТИРИКЛИК ВАКТЛАРИДА КАДРЛАРИГА ЕТАЙЛИК. ХИЗМАТЛАРИНИ КИЛИБ, ДУОЛАРИНИ ОЛАЙЛИК. КАРГИШДАН АЛЛОХ УЗИ АСРАСИН, ДЕЯ УМИДА БОНУ.
Присоединяйтесь — мы покажем вам много интересного
Присоединяйтесь к ОК, чтобы подписаться на группу и комментировать публикации.
Нет комментариев