Слова "кастэль" паходзіць ад лацінскага castellum («замак») і першапачаткова азначала ўмацаваны валам і ровам лагер рымскага легіёна. У 13-14 стагоддзях кастэлью ў Заходняй Еўропе называлі невялікі мураваны замак з адной-дзвюма вежамі, які будаваўся ў нізіне на штучнай-насыпу.
Кастэль злучаў у сабе элементы раманскага стыл і готыкі.
Асноўныя рысы замка тыпу кастэль:
❖ Размяшчаўся на пляцоўцы, якая ў плане нагадвала квадрат;
❖ Вышыня сцен складала 15-16 метраў, але частка замка магла быць пад зямлёй;
❖ Вакол замка роў, запоўнены вадой;
❖ У двары 1-2 калодзежа;
❖ Сумяшчаў абаронную, жылую і адміністрацыйную функцыі.
Замкі падобнага тыпу, верагодна, будаваліся пры ўдзеле нямецкіх майстроў, запрошаных у Літву вялікім князем Гедымінам ў 1323 годзе. У Вялікім княстве Літоўскім вядомы 4 замка-кастеля - Ковенскі, Крэўскі, Лідскі і Мядніцкій. У літоўскай гістарыяграфіі будаўніцтва Ковенскага замка адносяць да канца XIII стагоддзя, Мядніцкага - канца XIII - пачатку XIV стагоддзяў, Лідскага - першай чвэрці XIV стагоддзя, Крэўскага - першай палове XIV стагоддзя. У беларускай інакш: будаўніцтва Лідскага замка адносяць да 1330-х гадоў, Крэўскага - да канца XIII - пачатку XIV стагоддзяў. У пісьмовых крыніцах першыя звесткі аб кастелях на тэрыторыі Вялікага княства Літоўскага ставяцца да другой паловы XIV
стагоддзя. Так, у «Хроніцы зямлі Прускай» Віганда фон Марбурга пад 1361 годам згадваецца пры разведванні крыжакамі мясцовасці каля Ковенскага замка.
На падставе таго, што літоўскія кастэлі мелі некалькі большы перыметр сцен, чым нямецкія аналагі, мяркуецца, што яны служылі не толькі для размяшчэння гарнізона, але і для абароны мясцовага насельніцтва. Вынікі археалагічных даследаванняў замкаў дазваляюць усталяваць, што майстэрства іх будаўнікоў было зусім не на вышыні. У адрозненне ад Заходняй Еўропы, ў Вялікім княстве Літоўскім кастэлі практычна не перабудоўваліся і захаваліся ў больш блізкім да першапачатковага выглядзе. Так, Крэўскі і Лідскі замкі дайшлі да нас практычна ў тым выглядзе, які яны мелі пасля таго, як у канцы XIV - пачатку XV стагоддзя да іх прыбудавалі яшчэ па адной вежы.
Присоединяйтесь к ОК, чтобы подписаться на группу и комментировать публикации.
Комментарии 3