Иймон ва илмий далиллар
Ҳар қандай инсон феълида қандайдир мутлоқ қодир куч борлигига ишонч туйғуси мавжуд. Бy ақлнинг самараларидан биридир. Борлиққа назар солинса ва коинотдаги нарсалар синчиклаб ўрганилса, барча нарсалар ўз-ўзидан пайдо бўлиб қолмаганининг, балки улар бир яратгувчи томонидан яратилганининг гувоҳи бўламиз.
Инсоният тарихи ва тафаккур тараққиёти тарихи диний бўлмаган манбалардан ўрганилса ҳам, яратгувчи кучга бўлган эътиқод ўша яратувчининг борлигига кўрсатиладиган далиллардан олдин вужудга келгани аён бўлади. Умуман, диний билимларга таянмай туриб яратувчига нисбатан ақийданинг пайдо бўлган вақтини аниқлаш қийин. Зеро, ҳаммадан қудратли ҳамда мангу барҳаёт Зот ҳақидаги фикр ва мушоҳада, бошқа билимлар қатори ўзимиз сезмаган ҳолда пайдо бўлади.
Инсоннинг Аллоҳга бўлган эътиқоди ривожлана боргандан сўнг, Аллоҳ пайғамбарларини одамларга тўғри йўлни кўрсатиш учун даъват этиб, уларни мўъжизалар билан қўллаб-қувватлади. Мўъжиза инсоннинг қудрати етмайдиган одатдан ташқари амаллар бўлиб, уни кўргандан сўнггина одамлар пайғамбарларнинг Аллоҳнинг ҳақиқий элчилари эканлигига ишонганлар. Исломда эса, инсонларни Аллоҳга ишонтириш учун ақлни ишга солиш услуби қўлланган. Бу ҳолат бошқа динларда учрамайди. Қуръон оятлари ҳам Аллоҳга иймон келтириш учун ақлий далилларга суянишга чақирган. Табиийки, «Қандай далиллар?» деган савол туғилади.
Энг катта далил
Аллоҳнинг борлигига энг улкан далиллардан бири галактикамиздир. Ўзимиз яшаб турган Ер ва унинг атрофидаги сон-саноқсиз юлдузлар ҳа-қида фикр юритиб ўйлаб кўрсак, кишини ҳайратга соладиган даражада ажойиботларни кўрамиз. Буларга инсоф билан назар солган кишининг, албатта, яратувчининг улуғлигига иймони зиёда бўлмасдан иложи йўқ.
Қуръони Каримдаги кўпгина оятлар ҳам инсонни мана шу борлиқнинг яратилишига, осмону ерга назар солиб фикр юритиш ва уларнинг сирларини билиб, ўзининг иймонини бақувват қилиб, шак-шубҳаларини ўзидан йироқлаштиришга чақиради.
Жумладан «Юнус» сурасида: «Сен: «Осмонлару ердаги нарсаларга назар солинглар», деб айт», дейилган бўлса (101-оят), «Аъроф» сурасида эса: «Осмонлару ернинг мулкларига, Аллоҳ яратган нарсаларга ва, ажаб эмаски, ажаллари яқинлашиб қолган бўлишига назар солмайдиларми?» дейилади (185-оят).
Қуръони Карим таъбири билан айтганда, мана шу борлиққа назар солиб, ундаги ҳикмату сирларни билиб туриб ҳам Аллоҳга ишонмаганларга бошқа далил йўқдир. Чунки, шуларни кўриб туриб Аллоҳга ишонмаганларга бошқа далиллар таъсир қилмайди. Мўминлар эса шу борлиқнинг яралишини Аллоҳнинг борлигига далил қилиб келтирадилар.
Қуръони каримда: «Аллоҳ осмонлар ва ерни ҳақ ила яратгандир. Албатта, бунда мўминлар учун оят-белги бордир», дейилган («Анкабут» сураси, 44-оят).
«Жосия» сурасида эса: «Албатта, осмонлару ерда мўминлар учун оят-белгилар бордир», дейилган (3-оят).
«Борлиқ» нима дегани? Мунажжимларнинг айтишича, Еримиз қуёш системасидаги бир кичик сайёра ҳисобланади. Қуёш системаси эса умумий галактикадан бир парча. У эса, ўз навбатида, мунажжим тили билан айтганда, юлдуз шаҳарлари тўпламидан бир шаҳар, холос. Xўп, галактикамиздаги юлдузлар нечта? Оддий кўз билан қараганда, ердан туриб кўриш мумкин бўлган юлдузлар сони 6000 тадан ошмайди. Лекин махсус асбоблар орқали кузатилса, бутунлай ўзгача манзаранинг гувоҳи бўлинади. Юлдузларнинг умумий сони қирқ минг миллиондан юз минг миллионгача бўлиши мумкин! Бу юлдузлар ҳажмини нисбат келтириш йўли билан таърифласак, қуёш ҳам шу юлдузларнинг биридир. Лекин у бизга яқин бўлганлиги сабабли катта кўринади, холос. Аслида, қуёш ўртача юлдуз ҳисобланади.
Ҳозирги вақтгача кашф қилинган юлдузлардан энг миттиси «Ванманин» юлдузи бўлиб, у Ердан озгина каттароқдир. Шундай юлдузлардан миллион донасини олиб, қуёшнинг ичига жойлаштирилса яна бўш жой қолар экан. Бошқа бир юлдузнинг номи «Манкабил Жавзо» бўлиб, катталиги шу даражада эканки, қуёш ҳажмидаги юлдузлардан бир неча миллионини унинг ичига жойласа бўлар экан.
Энди бу юлдузларнинг биздан узоқлиги ҳақида фикр юритиб кўрайлик. Фазодаги юлдузларнинг бир-биридан узоқлигини тасаввур қилиш учун қуёш галактикасидаги юлдузлар торгина бир бурчакда қолиб кетган юлдузлар ҳисобланишини эслаш кифоя. Мисол учун, қуёш биздан 93 миллион мил узоқликдадир, яъни ойга қараганда 400 марта узоқ. Лекин бошқа юлдузлар масофасини ўлчамоқчи бўлсак, бизга триллион ҳисоби ҳам етишмайди. Шунинг учун ҳам, мунажжимлар масофани ўлчаш учун ёруғлик тезлигини ишлатадилар. Уларнинг ҳисобича, ёруғлик тезлиги секундига 186 минг мил экан. Қуёш галактикасидаги узоқ сайёралардан бири «Плутон»дан чиққан нур тўрт-беш соатда ерга етиб келади. Бошқа галактикадаги юлдузлардан чиққан нур тўрт-беш йилда, ҳозирча энг кучли асбоблар билан кўришга муваффақ бўлинган юлдузлардан чиққан нур эса икки миллион йилда етиб келади. Яна эътиборга сазовор нарса шуки, галактикамиз ўз ўқи атрофида секин айланади. Албатта мана шу миллиардлаб юлдузлар ва уларнинг тартибли равишда тизилиб туриши, маълум бир қонуниятга биноан ҳаракатланиши, бир-бири билан тўқнашиб кетмаслиги Аллоҳнинг борлигига очиқ-ойдин далилдир.
Қуръони каримнинг «Воқеъа» сурасида: «Юлдузларнинг манзиллари билан қасам ичаман. Албатта, агар билсангиз, бу – улуғ қасамдир», дейилган (75, 76-оят).
Бунинг сирига фақат яқиндагина, мунажжим олимлар улкан телескоплар орқали коинотнинг махфий сирларини қисман ўрганганларидан сўнг, тушуниб етилди. Эйнштейн шундай деган эди: «Менинг диним чегарасиз бир улкан руҳга бўлган ажабланишимдан иборатдир. Бу руҳнинг қудратидан бизнинг арзимас ақлимиз ўзи идрок қилганича баъзи бир нарсаларни кашф қилган, холос. Бу чуқур иймонни ва олий илоҳий кучни тушуниб етиш учун мана шу коинотга қараб турсам, у Аллоҳнинг борлигини қалбимга солади».
Америка Табиий Фанлар академиясининг аъзоси Марит Стенли шундай дейди: «Борлиқдаги барча нарсалар Аллоҳнинг борлигига гувоҳлик беради, унинг қудрати ва улканлигига далил бўлади. Биз, олимлар, бу борлиқдаги баъзи бир нарсаларни текшириб кўрганимизда, Аллоҳнинг ҳикмати, қўли ва қудрати билан яратилган нарсаларни мулоҳаза қилишдан нарига ўта олмаймиз».
Шундай экан, биз борлиқни кўриб туриб, унинг ҳақиқатларини билиб туриб, Аллоҳга ишонмай нима қиламиз?! Аниқроғи, Қуръони Каримда келтирилган қуйидаги оятларни такрор эсга олмай иложимиз йўқ: «Албатта, осмонлару ернинг яратилишида ва кеча-кундузнинг алмашинишида ақл эгалари учун белгилар бор. Аллоҳни тик турган, ўтирган ва ёнбошлаган ҳолларида эслайдиган, осмонлару ернинг яратилишини тафаккур қиладиганлар: «Роббимиз буни бекорга яратганинг йўқ, Ўзинг поксан, бизни ўт азобидан сақлагин», деб айтадилар («Оли Имрон» сураси, 190, 191-оятлар).
Присоединяйтесь к ОК, чтобы подписаться на группу и комментировать публикации.
Комментарии 119
ВА ИЗОХЛАРСИЗ БИР БОРА
МЕХМОН БУЛИНГ УКИБ
БАХРАМАНД БУЛИНГ ЁКСА
ГРУППАГА АЗО БУЛИНГ КЕТГАН
ВАКТИНГИЗГА АФСУС КИЛМАЙСИЗ
ГРУППА МАНЗИЛИ .....
http://www.odnoklassniki.ru/group/52395963580653
.....ХАММА ДУСТЛАРНИ КУТИБ
КОЛАМАН ОЛДИНДАН РАХМАТ.!
Гурух админидан узр сурайман реклама бошка кайтарилмайди.
Iwonmagin molinga-bir kun qöldan ketaro.
Ota ona qarindow-qayon ketdi fikir qil.
Tört oyoqli chöbin ot-bir kun sanga yetaro.
чикибди
кулупнай Етказди,Худодан
айланай Илиниб илиниб
олволай Онамни кургани
бораман.Ишларим йулимни
тусса хам Пойимда тиканлар
усса хам Бир даста гул олиб
булса хам Онамни кургани
бораман.Кирсам хам иккита
нон билан Багрига босади
жон билан Айтади:
"Келдингми,жон болам?"
Онамни кургани
бораман.Булиниб хар ким уз
йулига Ташладик келинлар
кулига Ялиниб яшар уз углига
Онамни кургани
бораман.Кийиниб охорли
саришта Бормайин эски чанг
ковушда Сузлайин энг майин
товушда Онамни кургани
бораман
тинчини
унитган, Мехрига қўшиб тутган,
Онам
борига шукур, Отам борига
шукур. Асраб
кўз қароғида, Ўстирди
ардоғида,
Хаётимнинг боғида, Онам
борига шукур,
Отам борига шукур Юрагим ғам
билмади,
Кўзларим нам қилмади,
Бировдан кам
қилмади, Онам борига шукур,
Отам
борига шукур. Онам энг
чиройлигим,
Отам эрка тойлигим, Улар
менинг
бойлигим, Онам бориаг шукур,
Отам
борига шукур. Бўлмасамдан зўр
фарзанд
Улар дуо билан банд, Шундан
овозим
баланд Онам брига шукур, Отам
борига
шукур . Бу кун тик бўй бастим,
Улардир
менинг аслим, Йўқса хечким
бўлмасдим,
Онам борига шукур, Отам
борига шукур.
Mushkul kunlaringda toplagin sabir.
Osmonda uchganni ,yerda yurganni, kun kelib teng qilar oddiy bir qabr !!!
Yuzing, labing bo'yab, soching tuzabsan.O'zgacha bir viqor bilan yuribsan.Kimlargadir siring sotib qo'yibsan.Hali o'n sakkizga to'lmagan singlim...Shira topgin har bir yomg'irda, do'lda.Chin baxtingni kutgin, qismating qo'lda.Sarson bo'lib qolma saxro yo cho'lda.Hali o'n sakkizga to'lmagan singlim...Otang, onang yuzing yorug' etgin-a.Ular aytgan yo'ldan asta yurgin-a.Oliy baxtdan masrur damlar surgin-a.Hali o'n sakkizga to'lmagan singlim...Or, nomusing o'yla har bir qadamda.To'g'ri gunoh bordir har bir odamda.O'ching olma qoshga qo'ygan qalamdan.Hali o'n sakkizga to'lmagan singlim...O'zbek qizga ibo, hayo yarashar.Atlas kiysang havas bilan qarashar.Xusningdan ham Oylar husning talashar.Hali o'n sakkizga to'lmagan singlim...Vaqti kelib go'zal kelin bo'larsan.Labing bo'yab soching tuzab yurarsan.Gaplarimni eslab kulib qo'yarsan.Hali o'n sakkizga to'lmagan singl...Ещё
Yuzing, labing bo'yab, soching tuzabsan.O'zgacha bir viqor bilan yuribsan.Kimlargadir siring sotib qo'yibsan.Hali o'n sakkizga to'lmagan singlim...Shira topgin har bir yomg'irda, do'lda.Chin baxtingni kutgin, qismating qo'lda.Sarson bo'lib qolma saxro yo cho'lda.Hali o'n sakkizga to'lmagan singlim...Otang, onang yuzing yorug' etgin-a.Ular aytgan yo'ldan asta yurgin-a.Oliy baxtdan masrur damlar surgin-a.Hali o'n sakkizga to'lmagan singlim...Or, nomusing o'yla har bir qadamda.To'g'ri gunoh bordir har bir odamda.O'ching olma qoshga qo'ygan qalamdan.Hali o'n sakkizga to'lmagan singlim...O'zbek qizga ibo, hayo yarashar.Atlas kiysang havas bilan qarashar.Xusningdan ham Oylar husning talashar.Hali o'n sakkizga to'lmagan singlim...Vaqti kelib go'zal kelin bo'larsan.Labing bo'yab soching tuzab yurarsan.Gaplarimni eslab kulib qo'yarsan.Hali o'n sakkizga to'lmagan singlim...
fikrilani yozib qoldirila oldindan
raxmat
Франциядаги "Чарли Хебдо" ("Charlie Hebdo" ҳафталик газетасида Муҳаммад пайғамбаримизга қарши ҳажвий расм (карикатура)лар чоп этишгач муҳарририятга 2015 йил 7 январ куни қуролли ҳужум уюштирилганди. «Эхо Москвы» радиосининг www.echo.msk.ru номли сайтида 8 январ эрталабдан бошлаб қуйидаги савол бўйича овоз берилмоқда: «Charlie Hebdo» муҳарририяти отилгач жавоб тариқасида нашрлар Муҳаммад пайғамбар ҳақида ҳажвий расмлар (карикатура)ни чоп этиши керакми?» («Следует ли изданиям печатать карикатуры на пророка Мухаммеда ответ на расстрел редакции "Charlie Hebdo"»).
2015 йил 14 январ Вашингтон вақти билан эрталаб соат 9:30 га қадар 1 миллион 031 минг 563 киши овоз берди. Улардан 60 фоизи «Ҳа, керак» («да, следует») деб, фақат 38 фоизи, жумладан мен ҳам «Йўқ, керакмас» («нет, не следует») деб, 2 фоизи эса «Жавоб беришда қийналаяпман» («затрудняюсь ответить») деб жавоб берган.
Илтимос, 15-20 сония қимматли вақтингизни ажра...ЕщёАссалому алайкум биродарлар!
Франциядаги "Чарли Хебдо" ("Charlie Hebdo" ҳафталик газетасида Муҳаммад пайғамбаримизга қарши ҳажвий расм (карикатура)лар чоп этишгач муҳарририятга 2015 йил 7 январ куни қуролли ҳужум уюштирилганди. «Эхо Москвы» радиосининг www.echo.msk.ru номли сайтида 8 январ эрталабдан бошлаб қуйидаги савол бўйича овоз берилмоқда: «Charlie Hebdo» муҳарририяти отилгач жавоб тариқасида нашрлар Муҳаммад пайғамбар ҳақида ҳажвий расмлар (карикатура)ни чоп этиши керакми?» («Следует ли изданиям печатать карикатуры на пророка Мухаммеда ответ на расстрел редакции "Charlie Hebdo"»).
2015 йил 14 январ Вашингтон вақти билан эрталаб соат 9:30 га қадар 1 миллион 031 минг 563 киши овоз берди. Улардан 60 фоизи «Ҳа, керак» («да, следует») деб, фақат 38 фоизи, жумладан мен ҳам «Йўқ, керакмас» («нет, не следует») деб, 2 фоизи эса «Жавоб беришда қийналаяпман» («затрудняюсь ответить») деб жавоб берган.
Илтимос, 15-20 сония қимматли вақтингизни ажратиб «нет, не следует») («Йўқ, керакмас») деган жавобни http://www.echo.msk.ru/polls/1469966-echo.html сайтда берсангиз яхши бўларди.
Ҳа, бу хабарни бошқа сайтларда, фейсбук ва бошқа ижтимоий тармоқларда ҳам чоп этишни, шунингдек таниш-билишлар почтасига жўнатишни унутманг.
Араб ва бошқа тилларни биладиган биродаримиз ушбу матнни таржима қилиб, бошқа тилли мусулмон биродарларимизга араб ҳамда бошқа тилли сайтларга жўнатиш орқали хабар етказса катта савоб иш қилган бўларди. Мен рус тилидан ўзбек тилига ўгириб сизларга етказмоқдаман.
Ушбу тадбир улуғ Муҳаммад Пайғамбаримиз шаънини ҳимоя қилишнинг тинч ва қонуний йўли устида бораётганига алоҳида эътибор беринг.
Ўзи эди жуда ҳам ҳомуш.
Масжид ахли ундан сўрдилар:
«Болажоним келдинг, не юмуш?» Шунда бола чуқур хўрсинди,
Кўзларига бир оз олиб ёш.
Ва болакай жавобан деди:
«Аллоҳимдан бор эди сўраш.
Айтинг бобо, айтинг амаки,
Худо мени эшитадими? Масжидда ким айласа тилак,
Шу тилакка етишадими?»
Дедилар:- Айт не тилагинг бор?
Ҳайрон бўлиб сўз қотди бобо.
«Чин кўнгилдан, соф ният ила,
Сўрасанг гар беради Аллоҳ ». Гўдак шунда қараб қиблага,
Кўз ёшларин тўкди яширмай.
Жажжи қўлин очиб дуога,
Бир нарсалар дер эди тинмай.
Шунда мулла унга сўз қотди:
«Дуоингни эшитсин ҳамма, Сен учун биз ҳам дуо қилайлик,
Ўтинчингни эшитса зора ».
Овозини баралла очиб,
Деди:«Аллоҳ, эй Художоним,
Дуоимни қабул қил Эгам,
Қайтар менга Сен отажоним. Отамсиз мен қандай яшайман?
Бешикда зор йиғлайди укам.
Айтгин Худо нима қилай ман,
Олгансанку, ахир онам ҳам ».
Масжидга бир тушди совуқлик,
Ҳеч ким бир сўз, калом деёлмас. Муланинг ҳам вужуди ти...ЕщёБир болакай кирди масжидга,
Ўзи эди жуда ҳам ҳомуш.
Масжид ахли ундан сўрдилар:
«Болажоним келдинг, не юмуш?» Шунда бола чуқур хўрсинди,
Кўзларига бир оз олиб ёш.
Ва болакай жавобан деди:
«Аллоҳимдан бор эди сўраш.
Айтинг бобо, айтинг амаки,
Худо мени эшитадими? Масжидда ким айласа тилак,
Шу тилакка етишадими?»
Дедилар:- Айт не тилагинг бор?
Ҳайрон бўлиб сўз қотди бобо.
«Чин кўнгилдан, соф ният ила,
Сўрасанг гар беради Аллоҳ ». Гўдак шунда қараб қиблага,
Кўз ёшларин тўкди яширмай.
Жажжи қўлин очиб дуога,
Бир нарсалар дер эди тинмай.
Шунда мулла унга сўз қотди:
«Дуоингни эшитсин ҳамма, Сен учун биз ҳам дуо қилайлик,
Ўтинчингни эшитса зора ».
Овозини баралла очиб,
Деди:«Аллоҳ, эй Художоним,
Дуоимни қабул қил Эгам,
Қайтар менга Сен отажоним. Отамсиз мен қандай яшайман?
Бешикда зор йиғлайди укам.
Айтгин Худо нима қилай ман,
Олгансанку, ахир онам ҳам ».
Масжидга бир тушди совуқлик,
Ҳеч ким бир сўз, калом деёлмас. Муланинг ҳам вужуди титраб,
Нечун билмам омин қилолмас.
Мурғак гўдак, зор қақшаб йиғлаб,
Дуосини давом қилиб дер:
« Художоним, жонгинам Худо,
Ҳеч бўлмаса онам қайтиб бер!» Бир он жимиб, сўнгра яна у:
«Биламан, дер, улар қайтмайди.
Дуоларим қабул қил Эгам,
Жойларини Жаннат эт майли.
Энди майли мен борай уйга,
Бешикдаги укам уйғонган. Сут овқатин беришим керак,
Бир озгина кечадан қолган.
Лекин эрта яна қайтаман,
Жавобингни айтасан менга,
Жаннатингдан жой берсанг агар,
Ўйинчоғим бераман Сенга». Қўлларини тортиб оминга,
Кўз ёшларин артгандай бўлди,
Қўлларини қўйиб кўксига:
«Амакижон дуоим бўлди,
Айтинг, Худо мени кўрдими?
Тилагимни эшитгандир-а?! Эртага ҳам келсам майлими,
Мендан жахли ҳеч чиқмасдир-а?!»
Деди мулла осмонга қараб:
«Эй Аллоҳим, раҳмдил Эгам,
Қудратингга шак шубҳа йўқдир,
Синовларинг турли хил бирам. Болажоним У дир раҳмдил,
Дуоингни албат эшитди,
Ин ша Аллоҳ, Ота-Онангни,
Жойларини Жаннатдан этди!»