Предыдущая публикация
Хикәя.
Уфа. 2024 ел.
Тимерче Габдрахман...
Тимерче (Кузнец) ул бик бороннан килгән мактаулы , дәрәҗәле һөнәрләрнең берседер...
Тимерченең сихри дөньясы...
Безнең Баязит авылында күптән инде бар иде Машина Трактор Мастерское, аны 3-4 мәртәбә урыныннан күчерсәләр дә шул МТМ булып калыр инде ул... Әлеге вакытта да эшлидер диеп уйлыйм...
Колхозлар таралып бетсә дә аерым хуҗалыклар оешып, җир эшләрен эшлиләр бит әле, аның өчен техникалар кирәк, аларны төзәтергә, язгы эшләргә әзерләргә кирәк...
Тимерчесез күп булган техниканы төзәтү, ямау, ялгау читен булр иде бит...
Мин бәләкәй чактан ук шул тимерче һөнәре белән кызыксындым... МТМ га килгән көе тимерчләрнең эш урыннарына кереп авызны ачып карап тора идем... Габдрахман абзый олы яшьтә булып, Лотфуллин Фатхулла абыйның абзыйсы булуын күптән түгел генә белдем әле...
Аның куллары бик калтырый иде, мин бәләкәй булып, үсә төшкәч кенә белдем, моның начар профессиональ авыру, Паркенсон авыруы икәнен...
Зур яшьтә булса да Габдрахман абзый эшләп йөри иде, әкрен генә аягын сөйрәберәк атлап, горнага(махсус мич) күмер салып аны күрек белән өрдерә, горнада ут көчлерәк яна башлый, озын кыскыч белән кыздырасы тимерне шул күмер астына күмә иде...
Байтак кына вакыт үтүгә тимер кыза, шул ук кыскыч белән ул кызган тимерне ала да тимер сандал өстенә салып зур чүкеч белән төя башлый иде, тирә якка очкыннар очып, чәчрәп тора инде...
Минем күзләремдә дә шул мичнең ялкыны, очкан тимер очкыннары ялтырап күренеп торгандыр инде...
Тимер очкыннары...
Кирәкле әйберне бик тиз һәм оста итеп чүкеп, бөгеп ясап, горна кырында торган чаңдагы суга ташлый иде, кызу тимер чажлап, пар чыгарып чулт итеп чума, аннары аны судан алып идәнгә ташлый иде ... Мин бик якын килеп, тотып карарга уйласам, янап куя иде, эссе кулыңны пешерерсең диеп...
Минем өчен бик кызыклы да аптырарлык та иде шул, шундый каты корычтан, яки гади генә тимер кисәгеннән кыздырып, чүкеп менә дигән кирәкле техник җиһаз я исә көндәлектә куллану өчен берәр инструмент, эш коралы ясап та куя иде нәк тә тылсымчы шикелле...
Инде Габдрахман абзый үзенең өстенә йөкләнгән вазифаларын җиренә җиткереп башкарып,
лаеклы ялга киткәч, аның урынына төпчек малае Хайбрахман килде Гараев Минияр абзый белән алар ипле генә эшләделәр...
Тимерче (кузнец) һөнәре бик мактаулы да почётлы да һөнәр бит, ул ата бабадан борын борыннан килгән һөнәр...
Тимерлекнең иң кызу урыны...
Аннары инде Баязит МТМ сында тимерчеләр булып яшьләр дә эшләделәр Ахметзянов Ирек абый белән Шарафутдинов Касыйм абый, яшьләрнең яшьләрчә инде эшләре дә тиз һәм җитез була...
Яшь тимерче (кузнец).
Алардан соң янә Гараев Минияр абзый Ахмеров Шамиль белән тимерче вазифасын башкаралар...
Мин бәләкәй булсам да шук малай идем, тимерчеләрнең кайдан рубильникны кабызуларын сүндерүләрен карап торып, алар обедка кайтып киткәч, наждакларын кабыза идем...
Тимер пычкысы сыныкларыннан үземә бәләкәй генә пычак, пәке эшләп ала идем...
Берәрсе килеп шул эшләгән вакытта күреп калсада бик каты әрләмиләр иде, тик бер аз шелтә булып, наждакта ничегрәк эшләргә кирәген күрсәтеп тә бирүчеләр булды... Мансур абзый Фазрахманов мине бер ничә тапкыр шул эш вакытында күреп, ничек эшләргә күрсәтеп тә бирде инде...
Ничек тотарга, кулны җәрәхәтләми эшләргә, кыскача техника безопасность булырга тиешлеген...
Фазрахманов Мансур абзый токарь һөнәрен күрсәтә.
Без укыганда шул МТМ га да экскурсияга алып баралар иде бит хәтерлисезме...
МТМ га гына түгел колхоз Фермасына да бүтән колхозчылар эшләгән җирләргә алып барганнарын хәтерлим...
Басуда эшләүчеләр өчен концерт...
Бәлки шулай кирәк тә булгандыр, яшь буыннарга дөрес тәрбия бирү булган бит бу чорларда...
Матур бәхетле вакытлар, дәрәҗәле тырыш, эшчән авылдашларыбыз
әлегедәй күз алдында торалар...
Хәтерлим...
Следующая публикация
Комментарии 1