Базы окъуйыджыларымыз бу саифемнинъ адыны «Къырым Эли» деп адландыргъанымнынъ себебини сорайлар менден. Ашагъыда бу меселе узеринде бир къач фикир ортагъа къояджагъым.
Къарасувбазардан Эски Къырымгъа кеткен ёлда Багъча Эли (шимдики ады — Богатое) коюни эпинъиз биледирсинъиз менимдже. Шу койнинъ автостанциясында 15-20 йыл эвель бир къафе бар эди. Къафенинъ витринасында буюк арифлеринен эки тильде онынъ ады язылгъан эди: «Багъча Эли — Руки сада».
Куньлерден бир кунь кафенинъ янында машинаны токътатып ичерсине кирдим де кафенинъ сабысыны (хозяин) корьмек мумкюнми, деп суалиме о ерде булунгъан къадыны не истегенимни сорады.
Мен: «Багъча Эли не олгъаны анълашыла, амма Руки сада, не демектир, аджеба?» - сорадым ондан.
Къадын тааджипленерек: «Руки сада — бу Багъча Элининъ русчагъа терджимеси ола да» - деди.
Мен онъа: «Къардашым, ойле дегиль. Тюркий тиллерде «эль» сёзюнинъ бир къач манасы бар: 1. къол; 2. дияр, мемлекет (страна, край, местность) ве 3. халкъ. Багъча Элине кельгенде экинджи манада ишлетиле. Яни: Край садов. Коктебель къасабасынынъ ады учь къысымдан ибарет олгъаны белли: Кок+тёбе+эль = Край голубых вершин. «Эль/эли» къысмынен къурулгъан даа бир сыра койлер бар Къырымда: Джума-Эли, Тав-Эли (Тавель), Бий Эли ве иляхре. Дженктен эвель Джанкой ве Ленин районларында Къырым Эли адыны ташыгъан эки кой олгъаны белли. Демек ки, Къырым Эли дегенимиз — Страна Крым демектир.
(Девамы оладжакъ)
Присоединяйтесь к ОК, чтобы подписаться на группу и комментировать публикации.
Нет комментариев