«O'ta xushsurat, ibo-hayoli Solihani maktabni tugatar-tugatmay unashtirib qo'yishdi. Kuyov yigit
ancha yillar poytaxtda ishlagan va Solihadan yetti yosh katta edi. Tabiatan o'ta badgumon bo'lgan kuyov yigit ancha maishatparast va ichi qoraligi boismi, tengdoshlaridan keyinroq uylandi. To'ydan so'ng ikki oy o'tar-o'tmas Soliha uyiga qaytib keldi. Ammo xech kimga yorilmadi. Oradan ancha vaqtlar o'tgach, bir dugonasi u bilan sirlashishga muvaffaq bo'ldi. Uning aytishicha, ilk oqshomda kuyov yigit go'shangaga shirakayfroq bo'lib kirgan.Soliha hayz jarayoni boshlangani tufayli kuyov yigitni o'ziga yaqinlashtirmaslikka harakat qilgan. Ammo baribir majbur bo'lib qo'shilgan. Oq mato qoramtir qizil qonga bo'yalsa-da, erta tong ichi qora kuyov bola: «Nega hayz paytida qo'shilishimga izn berding, nima, benomusligingni yashirmoqchimiding?» — deya janjal qila boshlagan. Kuyovning oqil ota-onalari kelindagi holatni to'g'ri...Ещё«O'ta xushsurat, ibo-hayoli Solihani maktabni tugatar-tugatmay unashtirib qo'yishdi. Kuyov yigit
ancha yillar poytaxtda ishlagan va Solihadan yetti yosh katta edi. Tabiatan o'ta badgumon bo'lgan kuyov yigit ancha maishatparast va ichi qoraligi boismi, tengdoshlaridan keyinroq uylandi. To'ydan so'ng ikki oy o'tar-o'tmas Soliha uyiga qaytib keldi. Ammo xech kimga yorilmadi. Oradan ancha vaqtlar o'tgach, bir dugonasi u bilan sirlashishga muvaffaq bo'ldi. Uning aytishicha, ilk oqshomda kuyov yigit go'shangaga shirakayfroq bo'lib kirgan.Soliha hayz jarayoni boshlangani tufayli kuyov yigitni o'ziga yaqinlashtirmaslikka harakat qilgan. Ammo baribir majbur bo'lib qo'shilgan. Oq mato qoramtir qizil qonga bo'yalsa-da, erta tong ichi qora kuyov bola: «Nega hayz paytida qo'shilishimga izn berding, nima, benomusligingni yashirmoqchimiding?» — deya janjal qila boshlagan. Kuyovning oqil ota-onalari kelindagi holatni to'g'ri anglab, janjalni amallab tinchitishgan. Odatda, Soliha yetti kun oy ko'rardi. To'ydan bir hafta o'tgach, kuyov kelinni majburlab do'xtirga olib borgan. Do'xtir esa, yorilgan parda chandiqlashib ulgurganini, uning qachon barham topganligini aniq aytish qiyinligini ta`kidlagan. Oilada janjal arimay qolib ularning turmushi buzilgan... Bu voqeani eshitgan qizlar erga tegishga ham qo'rqib qolishgan. Nahotki erkaklar shunchalik badgumon, g'ofil va johil bo'lsalar? Soliha hanuzgacha qayta turmush qurmadi»
Ushbu maktubda ayrim illatlardan ogoh bo'lishimiz lozimligi uqtirilganligi muhim ahamiyatga molikdir. Bu ma`noda ulug' allomalar shunday degan ekanlar: «Hayo o'n qismdur, to'qqizi xotinlarda bo'lgay va aning bir qismi erkaklarda bo'lgay. Qachonki hayz ko'rsa, xotin kishidan ul to'qqiz qism hayodan biri ketgay va har vaqtiki erga tegsa, hayoning bir qismi ketgay va har vaqtiki qizligi olinsa, bir juz`i ketgay va har vaqtiki tug'sa,
hayoning bir juz`i ketgay va ul xotinda besh qism hayo qolgay. Bas, ul xotin zino qilsa, hayoning hammasi ketgay va agar ul xotin afifa bo'lsa, ya`ni gunohga qadam qo'ymaydurgan pokiza bo'lsa, besh juz` hayo ul xotinda qolgay».
Ushbu o'rinda iffatli ayolni benomus deya asossiz tuhmat qilish gunohi kabira, ya`ni kechirilmas, jahannamga eltuvchi tahlikalardan ekanligini ulamolar ko'p bora ta`kidlashganini eslatib o'tmoqchimiz. Qolaversa, ajdodlarimizning turmush o'rtog'idan ajralayotib ham u...ЕщёUshbu maktubda ayrim illatlardan ogoh bo'lishimiz lozimligi uqtirilganligi muhim ahamiyatga molikdir. Bu ma`noda ulug' allomalar shunday degan ekanlar: «Hayo o'n qismdur, to'qqizi xotinlarda bo'lgay va aning bir qismi erkaklarda bo'lgay. Qachonki hayz ko'rsa, xotin kishidan ul to'qqiz qism hayodan biri ketgay va har vaqtiki erga tegsa, hayoning bir qismi ketgay va har vaqtiki qizligi olinsa, bir juz`i ketgay va har vaqtiki tug'sa,
hayoning bir juz`i ketgay va ul xotinda besh qism hayo qolgay. Bas, ul xotin zino qilsa, hayoning hammasi ketgay va agar ul xotin afifa bo'lsa, ya`ni gunohga qadam qo'ymaydurgan pokiza bo'lsa, besh juz` hayo ul xotinda qolgay».
Ushbu o'rinda iffatli ayolni benomus deya asossiz tuhmat qilish gunohi kabira, ya`ni kechirilmas, jahannamga eltuvchi tahlikalardan ekanligini ulamolar ko'p bora ta`kidlashganini eslatib o'tmoqchimiz. Qolaversa, ajdodlarimizning turmush o'rtog'idan ajralayotib ham ularning qusurlarini ovoza qilishni o'zlariga ep bilmaganliklari ibratlidir. Sir emas, o'z benomusliklarini yashirish uchun nayrang qo'llayotganlar ham uchrab turibdi. Goho bakorat a`zosini plastik jarrohlik yo'li bilan toraytirib, sun`iy parda qo'ydirayotgan ham, ushbu ishni amalga oshirishda ko'maklashayotgan nusxalar ham bot-bot uchrashi hayotiy haqiqatdir! Yuqoridagi maktubdan ham bir saboqni uqish mumkin. Demak, to'y kunini belgilashdan oldin bo'lg'usi kelinchakning onasi o'sha payt qizining hayz jarayoniga to'g'ri kelmasligining ham hisobini olsa maqsadga muvofiq bo'lardi. Bu esa onalar uchun aslo mushkul ish emasligi tayin. Aksincha, shubha- gumonlarning oldi olinadi. So'zimiz intihosida, kuyov yigitlarga saboq bo'lar degan niyatda «Majma` ul-maqsud» kitobida keltirilgan bir o'gitni keltirmoqchimiz:
«Har vaqtiki yangi olgan xotining uyingga kelsa, o'tirgan zamonida, oyog'idagi maxsisini yechib olgil va ikki oyog'ini yuvgil va ul oyog'idan musta`mal bo'lib tushgan suvni uyingning eshigiga va burchagiga sepgil. Qachonkim shundoq qilsang, Xudoi taolo sening hovlingdan yetmish xil faqirlikni chiqargay va yetmish xil g'aniylikni kirgizgay va yetmish xil barakani nozil qilgay, ul rahmat sening jufting ustida tebranib turgay, toki ul rahmatning barakasi uyingning hamma burchaklariga yetgay va moxov bo'lmoqdan va pes bo'lmoqdan omon saqlagay, har qachonkim shul hovlida bo'lsa». Shukrkim, biz ayollarni shu qadar ardoqlagan ota-bobolar avlodlarimiz!
Мы используем cookie-файлы, чтобы улучшить сервисы для вас. Если ваш возраст менее 13 лет, настроить cookie-файлы должен ваш законный представитель. Больше информации
Комментарии 2
ancha yillar poytaxtda ishlagan va Solihadan yetti yosh katta edi. Tabiatan o'ta badgumon bo'lgan kuyov yigit ancha maishatparast va ichi qoraligi boismi, tengdoshlaridan keyinroq uylandi. To'ydan so'ng ikki oy o'tar-o'tmas Soliha uyiga qaytib keldi. Ammo xech kimga yorilmadi. Oradan ancha vaqtlar o'tgach, bir dugonasi u bilan sirlashishga muvaffaq bo'ldi. Uning aytishicha, ilk oqshomda kuyov yigit go'shangaga shirakayfroq bo'lib kirgan.Soliha hayz jarayoni boshlangani tufayli kuyov yigitni o'ziga yaqinlashtirmaslikka harakat qilgan. Ammo baribir majbur bo'lib qo'shilgan. Oq mato qoramtir qizil qonga bo'yalsa-da, erta tong ichi qora kuyov bola: «Nega hayz paytida qo'shilishimga izn berding, nima, benomusligingni yashirmoqchimiding?» — deya janjal qila boshlagan. Kuyovning oqil ota-onalari kelindagi holatni to'g'ri...Ещё«O'ta xushsurat, ibo-hayoli Solihani maktabni tugatar-tugatmay unashtirib qo'yishdi. Kuyov yigit
ancha yillar poytaxtda ishlagan va Solihadan yetti yosh katta edi. Tabiatan o'ta badgumon bo'lgan kuyov yigit ancha maishatparast va ichi qoraligi boismi, tengdoshlaridan keyinroq uylandi. To'ydan so'ng ikki oy o'tar-o'tmas Soliha uyiga qaytib keldi. Ammo xech kimga yorilmadi. Oradan ancha vaqtlar o'tgach, bir dugonasi u bilan sirlashishga muvaffaq bo'ldi. Uning aytishicha, ilk oqshomda kuyov yigit go'shangaga shirakayfroq bo'lib kirgan.Soliha hayz jarayoni boshlangani tufayli kuyov yigitni o'ziga yaqinlashtirmaslikka harakat qilgan. Ammo baribir majbur bo'lib qo'shilgan. Oq mato qoramtir qizil qonga bo'yalsa-da, erta tong ichi qora kuyov bola: «Nega hayz paytida qo'shilishimga izn berding, nima, benomusligingni yashirmoqchimiding?» — deya janjal qila boshlagan. Kuyovning oqil ota-onalari kelindagi holatni to'g'ri anglab, janjalni amallab tinchitishgan. Odatda, Soliha yetti kun oy ko'rardi. To'ydan bir hafta o'tgach, kuyov kelinni majburlab do'xtirga olib borgan. Do'xtir esa, yorilgan parda chandiqlashib ulgurganini, uning qachon barham topganligini aniq aytish qiyinligini ta`kidlagan. Oilada janjal arimay qolib ularning turmushi buzilgan... Bu voqeani eshitgan qizlar erga tegishga ham qo'rqib qolishgan. Nahotki erkaklar shunchalik badgumon, g'ofil va johil bo'lsalar? Soliha hanuzgacha qayta turmush qurmadi»
hayoning bir juz`i ketgay va ul xotinda besh qism hayo qolgay. Bas, ul xotin zino qilsa, hayoning hammasi ketgay va agar ul xotin afifa bo'lsa, ya`ni gunohga qadam qo'ymaydurgan pokiza bo'lsa, besh juz` hayo ul xotinda qolgay».
Ushbu o'rinda iffatli ayolni benomus deya asossiz tuhmat qilish gunohi kabira, ya`ni kechirilmas, jahannamga eltuvchi tahlikalardan ekanligini ulamolar ko'p bora ta`kidlashganini eslatib o'tmoqchimiz. Qolaversa, ajdodlarimizning turmush o'rtog'idan ajralayotib ham u...ЕщёUshbu maktubda ayrim illatlardan ogoh bo'lishimiz lozimligi uqtirilganligi muhim ahamiyatga molikdir. Bu ma`noda ulug' allomalar shunday degan ekanlar: «Hayo o'n qismdur, to'qqizi xotinlarda bo'lgay va aning bir qismi erkaklarda bo'lgay. Qachonki hayz ko'rsa, xotin kishidan ul to'qqiz qism hayodan biri ketgay va har vaqtiki erga tegsa, hayoning bir qismi ketgay va har vaqtiki qizligi olinsa, bir juz`i ketgay va har vaqtiki tug'sa,
hayoning bir juz`i ketgay va ul xotinda besh qism hayo qolgay. Bas, ul xotin zino qilsa, hayoning hammasi ketgay va agar ul xotin afifa bo'lsa, ya`ni gunohga qadam qo'ymaydurgan pokiza bo'lsa, besh juz` hayo ul xotinda qolgay».
Ushbu o'rinda iffatli ayolni benomus deya asossiz tuhmat qilish gunohi kabira, ya`ni kechirilmas, jahannamga eltuvchi tahlikalardan ekanligini ulamolar ko'p bora ta`kidlashganini eslatib o'tmoqchimiz. Qolaversa, ajdodlarimizning turmush o'rtog'idan ajralayotib ham ularning qusurlarini ovoza qilishni o'zlariga ep bilmaganliklari ibratlidir. Sir emas, o'z benomusliklarini yashirish uchun nayrang qo'llayotganlar ham uchrab turibdi. Goho bakorat a`zosini plastik jarrohlik yo'li bilan toraytirib, sun`iy parda qo'ydirayotgan ham, ushbu ishni amalga oshirishda ko'maklashayotgan nusxalar ham bot-bot uchrashi hayotiy haqiqatdir! Yuqoridagi maktubdan ham bir saboqni uqish mumkin. Demak, to'y kunini belgilashdan oldin bo'lg'usi kelinchakning onasi o'sha payt qizining hayz jarayoniga to'g'ri kelmasligining ham hisobini olsa maqsadga muvofiq bo'lardi. Bu esa onalar uchun aslo mushkul ish emasligi tayin. Aksincha, shubha- gumonlarning oldi olinadi. So'zimiz intihosida, kuyov yigitlarga saboq bo'lar degan niyatda «Majma` ul-maqsud» kitobida keltirilgan bir o'gitni keltirmoqchimiz:
«Har vaqtiki yangi olgan xotining uyingga kelsa, o'tirgan zamonida, oyog'idagi maxsisini yechib olgil va ikki oyog'ini yuvgil va ul oyog'idan musta`mal bo'lib tushgan suvni uyingning eshigiga va burchagiga sepgil. Qachonkim shundoq qilsang, Xudoi taolo sening hovlingdan yetmish xil faqirlikni chiqargay va yetmish xil g'aniylikni kirgizgay va yetmish xil barakani nozil qilgay, ul rahmat sening jufting ustida tebranib turgay, toki ul rahmatning barakasi uyingning hamma burchaklariga yetgay va moxov bo'lmoqdan va pes bo'lmoqdan omon saqlagay, har qachonkim shul hovlida bo'lsa». Shukrkim, biz ayollarni shu qadar ardoqlagan ota-bobolar avlodlarimiz!